ارزیابی اثرهای محیط زیستی توسعه (eia) بر منطقه حفاظت شده اشترانکوه با استفاده از مدل تخریب

مدل تخریب محیط زیست یکی از روشهای ارزیابی آثار محیط زیستی است که آثار فعالیت های انسانی را بر محیط زیست تحلیل می کند و مقدار آن را به صورت کمی نشان می دهد. در این بررسی برای تعیین آثار توسعه بر محیط زیست منطقه حفاظت شده اشترانکوه از مدل تخریب استفاده شده است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا محدوده منطقه حفاظت شده اشترانکوه به 554 سلول شبکه 225 هکتاری (3×3 سانتیمتر روی نقشه توپوگرافی 1:50000) تقسیم شد. آسیب پذیری اکولوژیکی با استفاده از نقشه های شیب، جهت، ارتفاع، اقلیم، حساسیت سنگ مادر به فرسایش، خطر زمین لرزه، طبقات آسیب پذیری خاک، پوشش گیاهی و زیستگاه محاسبه و تقسیم بندی شد. در مرحله بعد با استفاده از نقشه توپوگرافی، مشاهدات میدانی، آرای کارشناسان و اسناد موجود، تعداد 11 عامل تخریب در کل منطقه شناسایی و شدت آنها تعیین شد. تراکم فیزیولوژیک هم از تقسیم جمعیت موجود در هر شبکه کاری بر وسعت زمینهای قابل کشت هر شبکه به دست آمد. در نهایت با استفاده از جدول نهایی تخریب و وارد کردن مشخصه های مدل در نرم افزار excell، ضرایب تخریب در هر یک از شبکه های کاری منطقه محاسبه و بر اساس نظریه فازی در 6 طبقه و 3 دسته طبقه بندی شدند. بدین ترتیب کلیه شبکه ها از نظر شدت و میزان تخریب با یکدیگر مقایسه شدند و کل منطقه به سه پهنه با توانایی توسعه بیشتر (کیفیت برتر)، نیازمند بازسازی و نیازمند اقدامات حفاظتی تقسیم شد. در مجموع، 58/94 درصد از مساحت کل منطقه با کیفیت، 06/5 درصد نیازمند بازسازی و 36/0 درصد نیازمند اقدامات حفاظتی شناسایی شد. از نظر اولویت بندی توسعه در مناطق حفاظت شده، 5/82% منطقه حفاظت شده بنابر دلایل محیط زیستی غیرقابل توسعه اند.